Niedokładnie oszacowane kwoty
Co się dzieje jeśli zabraknie pokrycia finansowego z funduszu sołeckiego na inwestycje zapisane we wniosku, ponieważ oszacowanie kwoty na realizację przedsięwzięcia okazało się niedokładne. W rzeczywistości koszt realizacji przedsięwzięcia przekracza kwotę środków przysługujących sołectwu, co się dzieje w takim przypadku ?
Ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim ( Dz. U. Nr 52, poz.420 z późn. zm.) nie reguluje materii spraw związanych z realizacją wydatków w ramach funduszu sołeckiego, koncentrując się przede wszystkim na procedurach związanych z planowaniem środków określanych jako fundusz sołecki ( zgoda organu stanowiącego na wyodrębnienie funduszu, ustalenie wysokości funduszu dla danego sołectwa przez organ wykonawczy i powiadomienie sołectwa, sporządzenie wniosku przez sołectwo i przekazanie do organu stanowiącego, weryfikacja wniosku, procedura odwoławcza w przypadku odrzucenia wniosku). Wydatki wykonywane w ramach funduszu sołeckiego są wydatkami publicznymi, budżetowymi ( ujętymi w budżecie gminy), a ich realizacja podlega rygorom ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych ( Dz. U. Nr 157, poz. 1240). W szczególności do dokonywania tych wydatków będą miały zastosowanie przepisy art. 44, art.52 ust.1 pkt.2 i art. 254 ust. 3 tejże ustawy.
Z przywołanych przepisów wynika wyraźny nakaz wydatkowana środków publicznych w wysokościach określonych w uchwale budżetowej. Ujęte w budżecie wydatki stanowią nieprzekraczalny limit.
W przedstawionym pytaniu poruszony został problem polegający na tym, iż już to po uchwaleniu budżetu, kiedy przystąpiono do realizacji wnioskowanego przez sołectwo przedsięwzięcia okazało się, że zaplanowana w budżecie kwota wydatków jest niewystarczająca dla osiągnięcia zamierzonego celu. Innymi słowy pula środków przypadających na sołectwo, uchwalona w budżecie jako wydatek majątkowy (inwestycyjny) nie zabezpiecza pełnej kwoty wydatków na inwestycje.
Niewątpliwie popełniony został błąd na etapie planowania budżetu, a konkretniej na etapie weryfikacji wniosku sołectwa. Jedną z zasad budżetowych jest zasada realności budżetu, co oznacza że planowane kwoty wydatków powinny mieć realny wymiar. Podstawą szacowania kosztów inwestycji są zazwyczaj kosztorysy inwestorskie zapewniające realność planowanych wydatków.
Przepisy ustawy o finansach publicznych przewidują – co do zasady – możliwość dokonywania zmian uchwalonego budżetu w trakcie roku kalendarzowego polegających m.inn. na zwiększeniu planu wydatków ( art.257 ustawy o finansach publicznych). Możliwość zwiększenia środków funduszu przewidziana została także w przepisie art.3 ust.1 ustawy o funduszu sołeckim. Przepis ten nie określa terminu w jakim rada gminy może podjąć decyzję o zwiększeniu funduszu. Uznać należy, iż decyzję taką może po uchwaleniu budżetu.
Zauważyć także należy, iż w myśl przepisu art.212 ust.1 pkt.8 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych ( Dz. U. Nr 157, poz. 1240) organ stanowiący zobowiązany jest określić w uchwale budżetowej uprawnienia jednostki pomocniczej (sołectwa) do gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy. Zatem organ stanowiący, powinien w uchwale budżetowej przyznać sołectwu uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o zmianę planu wydatków w ramach funduszu sołeckiego i uregulować procedurę wnioskowania o tego rodzaju zmianę ( np. przeznaczenie środków na inny cel).