Odnowa wsi a fundusz sołecki
Odnowa wsi szansą rozwoju obszarów wiejskich w Polsce – zapraszamy do poznania dobrych praktyk.
Forum Debaty Publicznej – Odnowa wsi
Przedstawiamy materiały z Forum Debaty Publicznej Potencjał obszarów wiejskich szansą rozwoju zorganizowanej w kwietniu 2012 r. w Kancelarii Prezydenta RP w związku z 15-leciem odnowy wsi w Polsce.
Program oraz materiały ze spotkania Odnowa wsi szansą rozwoju obszarów wiejskich w Polsce dostępne są tutaj oraz poniżej w załączniku. Materiały dotyczą m.in. kwestii funduszu sołeckiego.
Zdaniem Ryszarda Wilczyńskiego istnienie funduszu sołeckiego tworzy niepowtarzalną okazję dla upowszechnienia odnowy wsi w Polsce.
Przetarcie drogi dla ustawy o funduszu sołeckim oraz ułatwienie implementacji funduszu
Wojewoda Opolski, Ryszard Wilczyński, zwrócił uwagę, iż doświadczenia programów odnowy wsi, w ramach których rozwijały się i wykazały skuteczność ustanowione przez gminy mechanizmy wsparcia finansowego, w szczególności tzw. odpis sołecki, zainspirowały przygotowanie ustawy o funduszu sołeckim, którą uchwalono w roku 2009.
Wojewoda zwrócił również uwagę na kwestie czynników podtrzymujących zainteresowanie funduszem sołeckim – wpływające na jego trwałość: niestety, tylko 7 województw zanotowało wzrost popularności funduszu i aż 9 spadki – na północy kraju oraz w województwie podkarpackim, które spadło na trzecią pozycję. Brak czynnika podtrzymującego funkcjonowanie funduszu, prócz województwa podkarpackiego, najostrzej zarysował się w województwie warmińsko-mazurskim (spadek aż o 11%).
Popularność funduszu ściśle koreluje z istnieniem regionalnych programów odnowy wsi. Czołówkę stanowią województwa: dolnośląskie i opolskie, jako liderzy odnowy wsi w Polsce. Pierwsza piątka to województwa, które mają, miały lub wkrótce będą miały programy odnowy wsi. Z pierwszej ósemki tylko województwo lubuskie nie ma doświadczeń w tym zakresie. Dowodzi to wpływu regionalnych programów odnowy wsi na upowszechnienie funduszu sołeckiego we własnym województwie oraz promieniowania na sąsiadów.
Istnienie funduszu sołeckiego tworzy niepowtarzalną okazję dla upowszechnienia odnowy wsi w Polsce.
Funduszowi sołeckiegomu, jego znaczeniu dla społeczności wiejskiej obszerny fragment swojego wystąpienia Społeczność wiejska jako aktywny podmiot rozwoju – możliwości i ograniczenia poświęcił rónież dr Ryszard Kamiński z Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich.
Jak pisze dr Ryszard Kamiński: generalna konkluzja odnosi się wiec do długotrwałości procesów społecznych zmian. Jak się okazuje samo udostępnienie znacznych środków na rozwój wiejskiej infrastruktury oraz mechanizmów finansowych takich jak „fundusz sołecki”, nie gwarantuje jeszcze powodzenia i pojawienia się pozytywnych zmian społecznych w danej społeczności wiejskiej. Zmiany takie zalezą często od rzeczy niedocenianych i bagatelizowanych, jak jakość zebrań wiejskich, „poważne traktowanie” lokalnych liderów, zezwolenie na realne upodmiotowienie społeczności poprzez systematyczne i stałe szanowanie woli mieszkańców.
O znaczeniu kapitału społecznego, zmianach wywołanych funkcjonowaniem funduszu sołeckiego mówił również senator Ireneusz Niewiarowski, prezes Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów.
Cytowane wyżej wystąpienia i pozostałe materiały z Forum Debaty Publicznej dostępne są tutaj.
Transmisję filmową wydarzenia z 19 kwietnia 2012 r. można obejrzeć tutaj.
Temat odnowy wsi poruszany będzie również na konferencji Wiejska Polska 26-27 maja 2012 r. Program dostępny jest tutaj.