Zadania oświatowe

Można spotkać opinie, że niedozwolone jest przeznaczanie środków funduszu sołeckiego na przedsięwzięcia związane z oświatą i szkołami gminnymi ponieważ zadania oświatowe są obowiązkowymi zadaniami gminy. Czy to prawda?

Nie jest to prawda. Pojęcie obowiązkowych zadań gminy jest spotykane w systemie prawa, jednakże tylko niektóre spośród zadań gminy, wymienionych w art. 7 Ustawy o samorządzie gminnym, określane są dodatkowo mianem zadań „obowiązkowych” w odrębnych ustawach. Możliwość wskazania, które zadania mają charakter obowiązkowych wynika z art. 7 ust. 2 Ustawy o samorządzie gminnym. Dotyczy ono obecnie takich zadań jak: oświata, pomoc społeczna, organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej oraz utrzymanie czystości i porządku w gminach. Przyjmuje się, że u  podstaw tej regulacji leży próba zagwarantowania społecznościom lokalnym świadczeń publicznych na poziomie minimalnym. Realizacja obowiązku szkolnego, elementarne świadczenia z zakresu opieki społecznej to przykłady zadań, które każda gmina w cywilizowanym świecie powinna spełniać (zob. Z. Niewiadomski, W. Grzelczak, Komentarz do Ustawy o samorządzie gminnym). Określenie, że dane zadanie ma charakter obowiązkowy nie powoduje – co oczywiste – że zadane to przestaje być zadaniem własnym gminy.

Na tle Ustawy o funduszu sołeckim nie ma absolutnie żadnych podstaw, aby zakładać inne traktowanie zadań określonych jako obowiązkowe niż pozostałych zadań własnych gminy. Art. 1 ust. 3 Ustawy o funduszu sołeckim stanowi, iż przedsięwzięcie ma być „zadaniem własnym gminy”. Wywodzenie, że nie można uchwalić w ramach funduszu zakupu pomocy naukowych do szkoły, ponieważ prowadzenie szkoły należy do obowiązkowych zadań własnych gminy jest rażącą nadinterpretacją przepisów Ustawy o funduszu sołeckim, przeprowadzoną na dodatek przy braku jakichkolwiek przesłanek do poszukiwania na tle przepisów tej Ustawy różnic między zadaniami własnymi „obowiązkowymi” i „nieobowiązkowymi”.

 

Rafał Trykozko, ekspert w zakresie finansów publicznych, autor Komentarza do Ustawy o funduszu sołeckim