Zapraszamy do zapoznania się z opinią Wojciecha Lachiewicza dotyczącą przekazywania OSP sprzętu zakupionego z funduszu sołeckiego. Łączna wartość wyposażenia zkupionego dla OSP z funduszu sołeckiego opiewa rokrocznie na sumę blisko 20 milionów złotych. Bezpośrednim powodem sporządzenia opinii były liczne pytania o możliwości przekazania wyposażenia:

z funduszu sołeckiego zgodnie z wolą sołectwa w gminie zakupiliśmy sprzęt przeciwpożarowy do danej jednostki OSP. W jaki sposób najlepiej ten sprzęt przekazać? Czy użyczyć go aby nadal było własnością gminy, czy robiąc najprościej – przekazać na własność i użytek OSP. W jaki sposób zgodnie z przepisami należy to uczynić?

Opinia

Przedsięwzięcie opisane w pytaniu jest możliwe do sfinansowania z funduszu sołeckiego – w zgodzie z art. 2 ust. 6 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz. U, poz. 301).

Jak wynika z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r., Nr 179, poz. 1380; z późn. zm. – dalej: „u.o.p.”), gmina ponosi koszty wyposażenia, utrzymania i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej (OSP). Opisane zadanie gminy (tj. wyposażenie OSP w sprzęt) jest zadaniem własnym gminy. Przy czym, gdy idzie o składniki wyposażenia OSP na działalność z art. 1 u.o.p.), to przepisy obowiązującego prawa nie określają żadnych standardów. Nie powinno mimo to ulegać wątpliwości, że opisany zakup składnika majątkowego (sprzętu) dla OSP, służyć będzie ustawowej działalności OSP, prowadzonej również na terenie sołectwa, które w ten sposób, zgodnie z prawem, zadysponowało środkami funduszu sołeckiego.

W prawie finansowym istnieją dwie dostępne formy realizacji zadania własnego gminy w zakresie wyposażenia OSP w sprzęt. Pierwszą jest zakup przez gminę ze środków budżetowych składnika majątkowego, a następnie jego przekazanie do korzystania na rzecz OSP. Gmina dokonuje tutaj wydatków bezpośrednich (rzeczowych). Drugą formą realizacji ww. zadania jest przekazanie na rzecz OSP środków pieniężnych w formie dotacji celowej na podstawie art. 32 ust. 3b u.o.p. w drodze umowy zawieranej na zasadach z art. 250 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885; z późn. zm.). Za otrzymane środki pieniężnie OSP (beneficjent dotacji) zakupuje sprzęt w imieniu własnym i rozlicza się przed gminą z dotacji celowej.

W przypadku, gdy gmina bezpośrednio wyposaża OSP w sprzęt w drodze jego zakupu ze środków budżetu gminy, przepisy nie określają rodzaju „uprawnień” (praw), na podstawie których OSP będzie korzystała z zakupionego i przekazanego jej sprzętu. Zgodnie z art. 32 ust. 2 u.o.p. to gmina pokrywa koszty wyposażenia OSP w sprzęt i tak samo to gmina pokrywa koszty jego utrzymania. Dlatego prawo OSP do korzystania ze sprzętu jest zawsze prawem nieodpłatnym.  W powyższym zakresie praktyka gminna kształtowania od lat 90 zna dwa rodzaje praw ustanawianych dla OSP do korzystania ze sprzętu zakupionego przez gminę:

(1) przekazanie sprzętu na własność dla OSP w drodze darowizny z art. 888-902 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 121 – dalej: „K.c.”),

(2) przekazanie sprzętu do nieodpłatnego korzystania przez OSP w drodze umowy użyczenia z art. 710-719 K.c.

Gmina i OSP są odrębnymi osobami prawnymi. Sprzęt zakupiony przez gminę po jego zakupie staje się własnością gminy. Natomiast przekazanie sprzętu w trybie darowizny na rzecz OSP, przenosi jego własność. Z mocy art. 32 ust. 2 u.o.p. gmina pokrywa wówczas koszty utrzymania sprzętu będącego własnością OSP.  Będący własnością OSP sprzęt podlega ewidencji księgowej i jest obejmowany księgami finansowymi OSP. Jeśli sprzęt pozostaje na stanie OSP – właściciela, księgowość OSP jest bardziej rozbudowana i czasochłonna, niż gdyby sprzęt będący własnością gminy pozostawał w użyczeniu OSP.

Z kolei przekazanie sprzętu na rzecz OSP w trybie użyczenia jest wyrazem nadania praw do bezpłatnego korzystania na czas określony lub nieokreślony. Co do zasady, w ramach umowy użyczenia biorący rzecz ponosi „zwykłe koszty” jej używania (art. 713 K.c.), jednak ze względu na dyspozycję art. 32 u.o.p. i tak wszystkie koszty eksploatacyjne i koszty konserwacji sprzętu pokrywać musi gmina. Przy czym jeśli umowa użyczenia nie postanowi inaczej, korzystający (OSP) nie czerpie pożytków z rzeczy, jak również bez zgody użyczającego (gminy) nie może rzeczy oddawać do korzystania osobom trzecim. Sprzęt oddany dla OSP w drodze użyczenia pozostaje w ewidencji księgowej gminy i podlega inwentaryzacji, jak inne składniki majątkowe gminy.

Wybór przez gminę jednego z dwóch ww. rozwiązań w zakresie przekazania do OSP sprzętu zakupionego z funduszu sołeckiego – z racjonalnego punktu widzenia, powinien podlegać regułom, jakie w tym względzie stosuje dotychczas gmina. Między gminą a OSP musi zawsze dochodzić do dwustronnego consensusu, bez którego ani nie jest możliwe przekazanie sprzętu dla OSP na własność, ani przekazanie go w użyczenie.

Opracował: Wojciech Lachiewicz

Jednocześnie zwracamy uwagę, że fundusz sołecki może być przeznaczony wyłącznie na przedsięwzięcia. Nie można po prostu dofinansować działalności OSP. Zwróciła na to uwagę Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie orzekając 28 stycznia 2014 r. o nieważności uchwały Nr XXVII.330.2013 Rady Miejskiej w Tłuszczu z dnia 7 grudnia 2013 r. w sprawie udzielenia dotacji dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzęsnem.

Uchwała nr 4.54.2014 Kolegium RIO w Warszawie dostępna jest po kliknięciu poniższego obrazka oraz TUTAJ.

Pytanie:

Sołectwo w naszej gminie zdecydowało się zmienić wszystkie przedsięwzięcia ujęte we wniosku o fundusz sołecki. Zamiast organizować wydarzenia kulturalne, dokonywać zakupów nagród itp. wszystkie pieniądze mieszkańcy chcieli przeznaczyć na dofinansowanie zakupu nowego wozu bojowego przez OSP. Pod koniec kwietnia odbyło się zebranie wiejskie, został przyjęty nowy wniosek. 

Teraz kolejne sołectwo chce zmienić przedsięwzięcia, rezygnując z części zapisanych we wniosku i przeznaczając pieniądze na dofinansowanie zakupu tegoż wozu dla OSP, podobnie jak pierwsze sołectwo (z nadzieją, że sprzęt pozostanie wyłączną własnością OSP, a z funduszu sołeckiego przekazane zostanie „dofinansowanie na samochód w formie dotacji”).

Co zrobić w sytuacji, gdy gmina rozpoczęła już przygotowania i zaczęła już realizować niektóre przedsięwzięcia z których chcą zrezygnować mieszkańcy? W jaki sposób przyjąć wniosek, jeśli w pierwszym sołectwie zebranie już się odbyło, a kolejne sołectwa mogą przyłączać się jak w łańcuszku do zmienionego wniosku?

Pytanie:

Czy można przekazać fundusz sołecki na zakup samochodu strażackiego? Zastanawiamy się czy w ogóle jest to przedsięwzięcie – zakup części samochodu? Jeśli tak to na kogo powinien on być wtedy zarejestrowany na gminę czy na stowarzyszenie OSP?

Odpowiedź:

Przedsięwzięcia w rodzaju „dofinansowanie budowy kanalizacji”, „dofinansowanie wykonania nawierzchni asfaltowej” czy „dofinansowanie zakupu samochodu” budzą poważne wątpliwości.

Są to bowiem zadania, których realizacji – jako przedmiotu dofinansowania – w momencie uchwalania wniosku sołectwo może się tylko domyślać. Oczywiste jest bowiem, że w okresie sierpień-wrzesień roku poprzedzającego rok budżetowy nie ma jeszcze projektu uchwały budżetowej na następny rok, zatem sołectwo – logicznie rozumując – nie ma możliwości dofinansowania jakiegokolwiek zadania tego typu. Nie może zaś uchwalić go jako w całości własnego, ponieważ zakres zadania uniemożliwia spełnienie warunku kosztów „w ramach określonych środków” (art. 4 ust. 3 u.f.s.). Ponadto sołectwo nie jest władne do zobowiązania organów gminy do zaplanowania realizacji zadania, którego koszt w sposób oczywisty przekracza kwotę środków funduszu sołeckiego. Podobnie nielogiczne jest przeznaczanie środków funduszu sołeckiego na dofinansowanie przedsięwzięć wieloletnich, których przyjęcie przez gminę w wieloletniej prognozie finansowej jest równoznaczne z zapewnieniem źródeł finansowania. Wątpliwe jest więc, aby zebrania wiejskie z własnej woli przeznaczały środki funduszu na takie cele. Nie po to też stworzono instytucję funduszu sołeckiego, co jasno wynika z uzasadnienia do projektu ustawy o funduszu sołeckim – ma ona służyć realizacji drobnych przedsięwzięć mieszkańców wsi.

Uważam zatem, że nie są to przedsięwzięcia prawidłowe, a jedynym powodem ich uchwalania są nieformalne ustalenia z organami gminy lub naciski z ich strony na społeczność danego sołectwa. Praktyka pokazuje jednak, że podejście organów kontroli i służb wojewodów do tego problemu nie jest jasno sprecyzowane i będzie zależało od subiektywnej oceny danego stanu faktycznego.

W kwestii rejestracji za zasadne należy przyjąć, że samochód powinien być zarejestrowany na gminę, jeżeli został zakupiony ze środków budżetu i nie został formalnie przekazany w drodze np. darowizny na rzecz OSP.

Specjalistyczny kombinezon dla straży pożarnej może zostać zakupiony ze środkó funduszu sołeckiego (o ile taki w gminie został wyodrębniony). Przykładem sołectwo Ulaszewo, w gminie Stara Biała:

– Nasi druhowie nie mają, niestety, odpowiedniego wyposażenia do takich akcji [usuwanie szerszeni] – przyznaje Majczyna. – Dlatego postanowiliśmy im kupić specjalistyczny kombinezon, trójwarstwowy. Kosztuje ok. 550 zł, już go zamówiłem. Niestety, nie ma funduszy sołeckich, choć o nie walczymy. Złożyliśmy się jako mieszkańcy.

Krótka relacja ze spotkania dotyczącego funduszu sołeckiego, organizowanego w ramach akcji Masz Głos Masz Wybór w gminie Stara Biała przez pana Leszka Majczynę oraz Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich dostępna jest tutaj.

Tekst Anny Lewandowskiej i Krzysztofa Bilinkiewicza Bardzo groźne szerszenie. Był przypadek śmiertelny opublikowany 30 sierpnia przez Gazetę Wyborczą – Płock dostępny jest tutaj.

Pytanie:

Z funduszu sołeckiego chcemy wymienić ogrzewanie (piec i instalacja) w budynku OSP. W budynku mieści się także świetlica wiejska, jednak cały budynek jest własnością OSP. Czy gmina może wykonać tak duży remont, założywszy że np. na udostępnienie pomieszczenia stanowiącego świetlicę OSP podpisze z gminą umowę wynajmu na kilka lat?

Odpowiedź:

Ponoszenie z budżetu gminy wydatków na remonty czy modernizacje budynku remizy, do którego gmina nie ma tytułu prawnego i które nie są niezbędne dla zapewnienia gotowości bojowej OSP, nie ma uzasadnienia – wydatek nie służy bowiem realizacji zadania własnego gminy. Jeżeli gmina poniosłaby nakłady na tego typu nieruchomość (jej część), to w istocie przy pomocy środków budżetowych sfinansowałaby remont obiektu odrębnemu podmiotowi. Niczego nie zmienia tu fakt, że budynek jest faktycznie wykorzystywany przez mieszkańców sołectwa, ponieważ odbywa się to – jak należy domniemywać – za wiedzą i zgodą właściciela.

Dla stworzenia możliwości rozdysponowania funduszu sołeckiego na wydatki dotyczące nakładów na tego typu nieruchomości niezbędne jest uregulowanie ich stanu prawnego oraz nabycie przez gminę prawa do nieruchomości. Nie chodzi tu tylko o kwestię nabycia przez gminę własności. Budynek może być również przez gminę wynajęty lub wydzierżawiony, jeżeli może służyć wykonywaniu zadań publicznych (np. prowadzeniu świetlicy). Wówczas, z mocy art. 662 § 2 Kodeksu cywilnego, drobne naprawy połączone ze zwykłym używaniem rzeczy obciążają najemcę (gminę). W odniesieniu do „większych” robót, należy przywołać art. 676 k.c., według którego „jeżeli najemca ulepszył rzecz najętą, wynajmujący, w braku odmiennej umowy, może według swego wyboru albo zatrzymać ulepszenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu, albo żądać przywrócenia stanu poprzedniego.” Z zacytowanego przepisu wynika zatem jasno, że kwestia ponoszenia przez gminę nakładów ulepszających wynajmowany budynek i ewentualnego ich późniejszego rozliczenia może być uregulowana w umowie najmu między stronami zgodnie z zasadą swobody umów. Istnienie takiej umowy upoważniałoby sołectwo do uchwalania nakładów na nieruchomość finansowanych z funduszu sołeckiego.

Oczywiście najbezpieczniejszą formą jest nabycie własności – wówczas ponoszenie nakładów nie wymaga żadnego szczegółowego uzasadnienia.

Pamiętać należy, iż uzyskanie przez gminę tytułu prawnego nie może ograniczać się tylko do przyjęcia przez gminę odpowiedzialności za ponoszenie nakładów na obiekt – nakłady te muszą być związane z realizacją konkretnego zadania gminy, wskazanego w umowie (np. formalnego otwarcia filii instytucji kultury w danej wsi).

Zamiar uchwalania tego typu przedsięwzięć powinien być wcześniej skonsultowany z organami gminy, aby mogły one podjąć ewentualnie (jeżeli mają taką wolę) działania, które umożliwią ponoszenie wydatków z budżetu, a przez to przyjęcie wniosku jako zgodnego z ustawą o funduszu sołeckim.

Tak, jest to możliwe. Mieszkańcy na zebraniu wiejskim mogą podjąć decyzję o przeznaczeniu środków na przedsięwzięcie polegające na zakupie agregatu prądotwórczego dla OSP. Wynika to z art. 32 ustawy o ochronie przeciwpożarowej.

Informacje na ten temat znajdują się także tutaj.

Odpowiedzi na pytania dotyczące różnych przedsięwzięć z funduszu sołeckiego związanych z ochroną przeciwpożarową lub działalnością OSP (np. czy możliwy jest remont remizy, zakup strojów bojowych) znajdują się tutaj.

Tak, ale tylko pod warunkiem podpisania umowy użyczenia lub dzierżawy działki przez gminę. Z punktu widzenia celowości działania umowa taka powinna być podpisana na czas dłuższy niż rok.

Przedstawiamy drugą część opowieści o sołectwach objętych programem EDEN – od animacji do partycypacji sołectw, autorstwa Krzysztofa Wójcika.

Aktualna aktywność  społeczna i jej formy w Dąbrowie Zielonej i Zawadzie.

Etapy aktywności
Pierwszym etapem jest aktywność indywidualna i grupowanie się wokół instytucji. Jeśli chodzi o instytucje, to sołtys i rada sołecka są takim naturalnym ośrodkiem organizowania się mieszkańców. Taką rolę może odgrywać również parafia, dom kultury czy też miejscowe OSP. Proces ten nie zachodzi jednak automatycznie i w dużej mierze zależy od charakteru tych instytucji-liderów.

Zastępczo lub też równolegle rozwijać się może samoorganizacja mieszkańców w postaci grup nieformalnych i stowarzyszeń. Może to być również po prostu następny etap rozwoju aktywności w sołectwie, gdy dotychczasowe formy wyczerpują się, np. przy większych projektach. W ten sposób powstało wiele stowarzyszeń zajmujących się rozwojem jednej lub kilku miejscowości, czy szerzej gminy. Początkowo stowarzyszenia zajmują się głównie swoimi zadaniami statutowymi, ale starają się też współpracować z innymi stowarzyszeniami czy instytucjami.

W sołectwach EDEN-u
Jak wygląda aktywność społeczna i kulturalna w prezentowanych w poprzednim tekście sołectwach? Pod tym względem są one także bardzo zróżnicowane. Nie piszę tutaj o inwestycjach w infrastrukturę, gdyż one są zawsze realizowane albo przez gminę, albo przy daleko idącej współpracy z jej instytucjami. Natomiast naturalnym organizatorem życia kulturalnego (i w ogóle społecznego) w sołectwach są domy kultury, szkoły, przedszkola i parafie.

Na początek chciałbym przedstawić dwie wsie – Dąbrowę Zieloną, która równocześnie jest siedzibą władz gminy o tej nazwie oraz Zawadę położoną nad rzeką Wartą, w gminie Kłomnice. W obydwu sołectwach działają stowarzyszenia, szkoły podstawowe, gimnazja, parafie i OSP. Obydwa sąsiadują ze starymi sanktuariami: Dąbrowa ze Świętą Anną,  a Zawada z Gidlami.

Sołectwo Dąbrowa Zielona
Dąbrowa Zielona jest miejscowością gminną, dlatego większość tego co się tam dzieje ma charakter gminny. Stowarzyszenie na rzecz rozwoju gminy „Dąbrowiacy” (powstałe w 2006 r.) składa się głównie z mieszkańców Dąbrowy Zielonej. Podobnie lokalny gminny Klub Sportowy „Dąbrowianka”, jak również gminne Koło Gospodyń Wiejskich oraz Ludowy Zespół Teatralny „Dąbrowianie” i Młodzieżowa Orkiestra Dęta  (powstała w 1993 r.) z grupą „Mażoretek” działające przy Gminnym Ośrodku Kultury w Dąbrowie Zielonej. Do tego dochodzi najmłodsza grupa „Mali Dąbrowianie” – zespół folklorystyczny złożony z przedszkolaków trzech placówek w gminie. Mimo swego ogólnogminnego charakteru przedsięwzięcia wyżej wymienionych zespołów kształtują życie kulturalne i społeczne samej Dąbrowy. Większość przedsięwzięć jest realizowana przez GOK lub przy jego udziale. Ośrodek kultury pełni rolę koordynatora i często inicjatora działań. Niewątpliwie jest to zasługa dyrektor ośrodka Lilli Deski, mieszkanki Dąbrowy.

Duża część przedsięwzięć stanowi już pewną tradycję, są to imprezy cykliczne. Ostatnią imprezą organizowaną przez GOK były Gminne Dożynki, które odbyły się 11 września 2011 roku. Podczas dożynek zaprezentowały się niemal wszystkie środowiska i grupy działające w Dąbrowie Zielonej: były występy artystyczne młodzieży szkolnej, występ Młodzieżowej Orkiestry Dętej, spektakl Zespołu Teatralnego „Dąbrowianie”, stoisko z potrawami regionalnymi prowadzone przez Koło Gospodyń Wiejskich i wystawa wieńców dożynkowych z całej gminy.

Moją uwagę zwróciło przedstawienie obrzędowe „Wyzwoliny kosiarza”. To już jedenaste przedstawienie przygotowane przez ten zespół. W tym przypadku widać zaangażowanie kilku środowisk, bo do zespołu teatralnego należą panie z KGW, jak również strażacy, sam sołtys (Jerzy Orzeł) i dyrektorka GOK-u. Mimo że ten spektakl był już kilka razy prezentowany, również na imprezach ogólnopolskich, za każdym razem członkowie zespołu solidnie się do niego przygotowują podczas prób.

Pewną odrębność stanowi środowisko sportowe skupione w klubie sportowym „Dąbrowianka”, które jest zajęte przede wszystkim swoimi przedsięwzięciami i problemami. Podobnie jest ze środowiskiem szkolnym: nauczyciele przedszkola, szkoły podstawowej i gimnazjum wykazują dużą aktywność realizując wiele przedsięwzięć (również tzw. „unijnych”) z udziałem uczniów i przedszkolaków, jednakże mało wychodzą poza mury szkolne, za wyjątkiem okazji do pokazania się jak na wspomnianych dożynkach. Częścią wspólną zespołu szkolnego i sportowców jest boisko i budowany właśnie „Orlik” wraz z zapleczem. W pobliżu powstaje zagospodarowane miejsce do imprez terenowych ze sceną.

Istotnym elementem jest  również gazeta gminna „Nowiny z gminy” wydawana przez Stowarzyszenie „Dąbrowiacy” (dofinansowane z budżetu), którego redaktorem jest Witold Błaszczyk również mieszkaniec Dąbrowy.

Sołectwo Zawada
Sołectwo Zawada położone jest nad rzeką Wartą, w gminie Kłomnice, przy granicy z województwem łódzkim. Tutejsze organizacje, Ludowy Klub Sportowy „Warta”, OSP w Zawadzie, koło ZMW oraz Stowarzyszenie „Jedność w działaniu”, działają na własne konto. Miejscowi działacze starają się rozwinąć ofertę kulturalną dla całej społeczności lokalnej obejmując zasięgiem również sąsiednie sołectwa Śliwaków i Zberezka. Dzięki temu Zawada jest lokalnym ośrodkiem życia społecznego. Dużą rolę odgrywa tutaj środowisko skoncentrowane wokół Klubu Sportowego „Warta”. Ma on długą tradycję i organizuje, poza rozgrywkami sportowymi, również imprezy integracyjne dla wszystkich mieszkańców. Podobnie mocną pozycje ma Ochotnicza Straż Pożarna w Zawadzie, co widać na przykładzie remizy – ładnie wyremontowanej, stale rozbudowywanej i wyposażanej, która pełni rolę lokalnego domu kultury. Do tego zestawu trzeba dołączyć grupę związaną z lokalnym kołem ZMW oraz powstałe kilka lat temu Stowarzyszenie „Jedność w działaniu”. W stowarzyszeniu dużą rolę odgrywa młodzież i nauczyciele miejscowego zespołu szkolnego. Dużą  popularność wśród młodzieży zdobywa sobie również miejscowe koło wędkarskie (PZW). Lokalnymi liderami z pewnością są: sołtys Andrzej Wilk i dyrektor szkoły Marian Szyszka. Sporo informacji mogłem uzyskać także od animatora Pawła Wilka.

Przykładem działania dla całej społeczności była noc sobótkowa nad Wartą, zorganizowana w czerwcu 2011 roku. Na tę imprezę środki pozyskało Stowarzyszenie „Jedność w działaniu”. Było ono liderem koalicji kilku organizacji: miejscowego koła ZMW, klubu sportowego i OSP. Impreza ta przyciągnęła dużą grupę mieszkańców gminy Kłomnice oraz wielu sąsiednich miejscowości, mimo że równocześnie trwały też imprezy konkurencyjne, choćby w niedalekim Pławnie.

Kolejną imprezą było sportowe pożegnanie lata, zorganizowane 10 września 2011 roku, przez Klub Sportowy „Warta”. Impreza miała część sportową, w której rozegrano mecz ligowy oraz część rekreacyjno-rozrywkową dla młodzieży i całych rodzin.
   
Gdzie jesteśmy i co dalej
Wydaje się, że w Zawadzie mamy do czynienia z kolejnym etapem rozwoju lokalnej aktywności – etapem współpracy i tworzenia sieci na poziomie samego sołectwa. Następną fazą będzie być może współpraca na szczeblu całej gminy i szerszego obszaru oraz tworzenie partnerstw. W Zawadzie rolę „integratora” wspólnych działań pełni Stowarzyszenie „Jedność w działaniu” jako organizacja pozarządowa. Podobną rolę pełni w Dąbrowie Zielonej Gminny Ośrodek Kultury. W obydwu miejscowościach  aktywność społeczna, szczególnie kulturalna, jest bardzo wysoka. Dąbrowa Zielona ma jednak pewien problem, o którym mówią sami zainteresowani: liczba ludzi zaangażowanych w działalność jest bardzo niewielka i ta „pula” jest rozparcelowana na kilka organizacji. Z pewnością ten problem w jakimś stopniu występuje również w Zawadzie, jednakże działacze o tym nie wspominają uważając pewnie, że to stan naturalny. Mimo wysokiej aktywności społecznej w tych miejscowościach jest więc jeszcze sporo do zrobienia. Przykłady tych dwóch miejscowości są dla mnie również punktem wyjścia do opisania  innych sołectw, gdzie problemów i potrzeb jest znacznie więcej.

Krzysztof Wójcik jest mieszkańcem Kłomnic i emerytowanym nauczycielem. Aktualnie jest animatorem kultury współpracującym z wieloma organizacjami pozarządowymi i instytucjami, zwłaszcza Lokalną Grupą Działania – Stowarzyszeniem „Razem na wyżyny” oraz Gminnym Ośrodkiem Kultury w Mykanowie. Szczególnie pasjonuje się turystyką oraz historią i kulturą lokalną. Wiele lat redagował gminną „Gazetę Kłomnicką”, jest autorem kilkudziesięciu artykułów i publikacji, w tym opracowanie „Śladami Reszków” o rodzinie wybitnych śpiewaków operowych mieszkających w gminie Kłomnice i Mykanów. Obecnie jest animatorem i koordynatorem projektu „Mapa zasobów i potrzeb pierwszym krokiem rozwoju sołectwa”

Zgodnie art. 1 ust. 3 Ustawy o funduszu sołeckim środki na realizację można przeznaczyć na przedsięwzięcia należące do zadań własnych gminy oraz służące poprawie warunków życia mieszkańców i zgodnych ze strategią rozwoju gminy.

Zgodnie z art. 32 ust. 2 Ustawy o ochronie przeciwpożarowej, koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina, z zastrzeżeniem art. 35 ust. 1. Gmina ma również obowiązek:

1)   bezpłatnego umundurowania członków ochotniczej straży pożarnej;
2) ubezpieczenia w instytucji ubezpieczeniowej członków ochotniczej straży pożarnej i młodzieżowej drużyny pożarniczej; ubezpieczenie może być imienne lub zbiorowe nieimienne;
3)   ponoszenia kosztów okresowych badań lekarskich, o których mowa w art. 28 ust. 6.
 
Do zadań własnych gminy należy więc wyposażenie, utrzymanie, wyszkolenie i zapewnienie gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej. Jeżeli wspólnota sołecka złoży wniosek o środki z funduszu sołeckiego i jako przedsięwzięcie wskaże remont świetlicy uzasadniając to potrzebą utrzymania remizy oraz świetlicy, z której korzystają również mieszkańcy sołectwa oraz załączy kosztorys, to nie ma przeszkód aby sfinansować to przedsięwzięcie ze środków sołeckich.

W Biskupicach (gmina Brwinów, powiat pruszkowski, województwo mazowieckie), historia OSP sięga 1928 roku. Środki z funduszu sołeckiego są w dużej mierze przeznaczane na działania związane z jednostką.

Artykuł na temat OSP Biskupice, który ukazał się w Kurierze Południowym, można przeczytać tutaj.