Ostrożnie z wyjaśnieniami ministerstw

Stanowiska i interpretacje ministerstw nie są źródłem prawa. Przykład dotyczący funduszu sołeckiego.

Ostrożnie z interpretacjami ministerstw

Stanowiska i interpretacje ministerstw nie są źródłem prawa.

Władze lokalne muszą mieć dystans do resortowych wyjaśnień. Liczy się orzecznictwo pisze Michał Cyrankiewicz w tekście opublikowanym w Rzeczpospolitej 28 sierpnia 2012 r. Artykuł Czy warto pytać ministra dostępny jest tutaj.

Nie inaczej jest w przypadku funduszu sołeckiego. W rozstrzyganiu wątpliwości zalecamy kierowanie się przede wszystkim orzecznictwem sądowym, wnioskami formułowanymi w wystąpieniach pokontrolnych NIK oraz w uchwałach RIO. Przykładem sytuacji, w której należy zachować dystans do resortowych wyjaśnień, jest odpowiedź udzielona 21 sierpnia 2012 r. przez rzecznika Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji na pytanie dotyczące funduszu sołeckiego. Odpowiedź zawiera istotny błąd.

Przykład dotyczący funduszu sołeckiego

Pytanie wójta gminy Urzędów

17 sierpnia 2012 r. wójt gminy Urzędów wystosował pytanie do redakcji serwisu Samorząd PAP. Pytanie dotyczyło m.in. możliwości wydatkowania funduszu sołeckiego zadania własne gminy, w szczególności na poprawę przejezdności na konkretnym odcinku drogi gminnej (50-100 mb) poprzez zakup i zabezpieczenie tłucznia. Redakcja Samorząd PAP przesłała pytanie do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.

Pytanie wójta gminy Urzędów z 17 sierpnia 2012 r. do redakcji Samorząd PAP dostępne jest tutaj.

Odpowiedź rzecznika MAiC

21 sierpnia 2012 r. rzecznik MAiC udzielił odpowiedzi na przesłane pismo. Odpowiedź w części jest zgodna ze stanem faktycznym. Rzecznik MAiC słusznie zauważa:

[…] Należy podkreślić, że Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji nie posiada kompetencji do dokonywania wiążącej oceny prawnej sytuacji dotyczących gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Jakkolwiek urzędy administracji rządowej, w zakresie realizowanych zadań, prezentują opinie i stanowiska, niemniej nie mają one waloru źródła prawa. Służby podległe Ministrowi Administracji i Cyfryzacji co prawda zajmowały stanowiska także w zakresie funduszu sołeckiego, niemniej nie są one wiążące, stanowiąc jedną z możliwych interpretacji obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa. Rozstrzyganie skutków prawnych wynikających z określonych zdarzeń faktycznych może nastąpić jedynie w oparciu o przepis prawa, nie zaś jego wykładnię dokonywaną przez urząd administracji rządowej. To organy jednostki samorządu terytorialnego oraz organy nadzoru nad działalnością finansową samorządu terytorialnego (regionalne izby obrachunkowe) są uprawnione do oceny poszczególnych stanów faktycznych w kontekście finansowania konkretnego przedsięwzięcia ze środków funduszu sołeckiego. […]

Odpowiedź rzecznika MAiC zawiera jednak istotny błąd. W piśmie znalazła się informacja, że dopuszczalne jest łączenie środków funduszu sołeckiego kilku sołectw.

[…] Środki funduszu sołeckiego mogą stanowić jedno ze źródeł finansowania większego przedsięwzięcia, dopuszczalne jest także wspólne finansowanie jednego przedsięwzięcia ze środków kilku sołectw. […]

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy o funduszu sołeckim, co potwierdzają wyniki kontroli RIO i NIK, niedopuszczalne jest łączenie środków kilku sołectw w celu realizacji przedsięwzięcia finansowanego z funduszu sołeckiego.

Zwracamy również uwagę, że dopuszczalne jest finansowanie z funduszu sołeckiego zakupu np. artykułów spożywczych, jeśli ma to związek np. ze zorganizowaniem spotkania mieszkańców sołectwa – dobrze uzasadnionym przez mieszkańców przedsięwzięciem mającym na celu podbudzanie aktywności obywatelskiej i upowszechnianie idei samorządowej.

Odpowiedź rzecznika MAiC z 21 sierpnia 2012 r. do redakcji Samorząd PAP dostępna jest tutaj.